Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Sierpcu

Jak pomagać dziecku w odrabianiu pracy domowej?

Praca domowa ucznia jest bardzo ważnym elementem w procesie nauczania i wychowania. Przygotowuje dziecko do samokształcenia. Ma na celu utrwalenie zdobytych w szkole wiadomości. Dziecko w pierwszych latach nauki nie ma jeszcze w pełni wykształconego nawyku uczenia się. Na tym etapie trzeba mu w tym pomagać. Najlepiej pomóc mogą dziecku jego rodzice. Powinni zachęcać dziecko do nauki, często rozmawiać na temat zajęć w szkole, czego się nauczyło, co nowego poznało, z czym ma trudności. Rodzice powinni uważnie obserwować dziecko podczas odrabiania pracy domowej. W jaki sposób organizuje sobie czas, czy chętnie ,,siada do lekcji”, czy sobie radzi, czy też stara się unikać czynności związanych z pracą domową. Nie należy lekceważyć pierwszych sygnałów unikania obowiązku odrabiania lekcji, bowiem dziecko zacznie coraz częściej go zaniedbywać. Wspólnie z dzieckiem należy zastanowić się nad problemem i poszukać rozwiązania. Jeżeli dziecku wpoimy od najmłodszych lat poczucie obowiązku, kiedy te nawyki najlepiej się utrwalają, wówczas problem z odrabianiem prac domowych nie będzie miał miejsca. Jeżeli zachodzi konieczność pomocy, to z dzieckiem powinien pracować ten rodzic, który ma więcej czasu i cierpliwości oraz zrozumienia dla swojego syna lub córki, unikniecie wtedy niepotrzebnych napięć, niechęci i buntu ze strony dziecka.

Rodzice pamiętajcie – pomaganie to nie odrabianie lekcji za dziecko.

Wspierajcie, ale nie wyręczajcie, bądźcie doradcami a nie wykonawcami.

Rodzicom bardzo zależy, aby ich dziecko dobrze się uczyło i otrzymywało dobre stopnie. Najczęściej towarzyszą mu podczas odrabiania lekcji. Należy mieć to na uwadze, iż między pomaganiem a odrabianiem lekcji za dziecko jest bardzo cienka linia, której nie powinno się przekraczać. Mówiąc dziecku ,,zrób to, a to ma być tak” wykonują za nie pracę domową, wyrabiają w nim tzw. ,,lenistwo umysłowe” i uczą bezradności. Po co dziecko ma się zastanawiać o co chodzi skoro obok siedzi mama lub tata i wystarczy zapytać – będzie szybciej.

Aby praca domowa osiągnęła zamierzony skutek rodzice w domu powinni stworzyć odpowiednie warunki do nauki, wspierać dziecko w jego wysiłku i dać szansę na rozwój jego samodzielności. Do głównych zadań rodziców należy:

• ustalenie stałych godzin pracy, dostosowanych do indywidualnych możliwości dziecka, uwzględniając warunki domowe,

• sprawdzenie czy dziecko ma przygotowane miejsce pracy, czyli porządek na biurku

  i w zasięgu ręki wszystkie rzeczy niezbędne do odrabiania lekcji,

• zwrócić uwagę na sposób siedzenia przy biurku, wysokość krzesła powinna być dostosowana do wysokości biurka i wzrostu dziecka, zadbać o dobre oświetlenie oraz ciszę,

• ustalenie harmonogramu odrabiania lekcji z uwzględnieniem przerw i konsekwentne jego przestrzeganie, odrabianie zaczynać od najtrudniejszych  lekcji , jeśli w ogóle trudno zmotywować dziecko do pracy – lepiej zacząć od łatwych zadań, by się nie zniechęciło,

• przed rozpoczęciem odrabiania każdego przedmiotu, należy określić zakres materiału do opanowania, sprawdzić czy został prawidłowo przez dziecko zrozumiany, wątpliwości

  i niejasności wyjaśnić,

• dopilnować, by dziecko odrabiało lekcje w dniu, w którym zostały zadane,

• przepytać dziecko - odpowiadanie w domu na głos pozwala na  sformułowanie myśli 

  i przełożenie na wypowiedź ustną,

• jeżeli dziecko nie lubi jakiegoś przedmiotu postarać się znaleźć jakieś ciekawostki

  i zainteresować je nimi,

• przy sprawdzaniu samodzielnie wykonanych przez dziecko prac najpierw należy zauważyć

  i podkreślić to co zostało zrobione dobrze, a dopiero potem wskazać błędy i je omówić,

• sprawdzając zaznaczyć gdzie są błędy, nie poprawiać ich, tylko starać się wyjaśnić na czym

  błąd polega i pytaniami pomocniczymi naprowadzić na prawidłowy tok myślenia.

Praca domowa dziecka w młodszym wieku szkolnym nie powinna przekraczać jednej godziny dziennie, poza sytuacjami wyjątkowymi. Czas odrabiania lekcji zależy również od dzieci, ich uzdolnień, umiejętności koncentracji uwagi, od tego co zapamiętały z lekcji w szkole, od tempa pracy itp. Proces uczenia się jest złożony i uwarunkowany indywidualnymi możliwościami każdego dziecka - u jednych dominuje pamięć słuchowa, u innych pamięć wzrokowa itp. W związku z tym dziecko już na etapie nauczania początkowego zaczyna wypracowywać i wdrażać w życie swoje metody uczenia się. Należy mu na to pozwolić.

Dzieciom trzeba pomagać, zwłaszcza tym młodszym, ale tylko wówczas gdy zajdzie taka potrzeba. Obecność rodzica w pobliżu wpływa na syna lub córkę mobilizująco. Poza tym dzieci muszą mieć pewność i wiedzieć, że zawsze mogą liczyć na swoich rodziców. Mądra pomoc rozwija w nich samodzielność, wiarę w siebie i swoje możliwości oraz chęć pokonywania trudności i motywację do wysiłku intelektualnego.

Należy również pamiętać, że są dzieci, u których brak organizacji, kłopoty z planowaniem, przyswajaniem wiadomości szkolnych wynikają z zaburzeń, a nie ze złej woli albo lenistwa. Takie problemy występują często przy ryzyku dysleksji czy zespole deficytu uwagi. Zawsze warto porozmawiać o tym z nauczycielem i ewentualnie skonsultować z psychologiem lub pedagogiem poradni psychologiczno-pedagogicznej. Powodzenia!

pedagog - Emilia Lewandowska